به گزارش اکو ایران، در سال 1402 علیرغم اینکه نقش بدهی دولت و بانک ها در رشد پایه پولی به دلایلی از جمله کاهش خالص دارایی های خارجی و سایر عناصر افزایش یافت، رشد پایه پولی کاهش یافت. این در حالی است که در سمت نقدینگی با وجود افزایش نقش خالص مطالبات دولت و شرکت های دولتی در رشد نقدینگی، به دلیل سیاست کنترل برخی از ترازنامه بانک ها، بدهی بخش غیردولتی کاهش یافته و از این نظر نقدینگی کاهش یافته است. همچنین عوامل فوق منجر به کاهش رشد پایه پولی و نقدینگی در پایان سال 1402 نسبت به ابتدای سال شد.
کانال کاهش رشد نقدینگی در یازده ماهه 1402
با توجه به آمار نرخ رشد نقدینگی که مهمترین کل پولی مؤثر بر تورم در اقتصاد است، می توان دریافت که این نرخ از حدود 33.1 درصد در فروردین 1402 به حدود 27.5 درصد در بهمن ماه و 24.3 درصد در بهمن ماه 1391 کاهش یافته است. 1402 پایان اسفندماه است در این میان جزئیات سهم رشد مولفه های نقدینگی در یازده ماهه اول سال 1402 قابل بررسی است. شرکت های تحت مالکیت و خالص بدهی بخش غیردولتی به سیستم بانکی، خالص دارایی های خارجی و خالص سایر اقلام که برای سهولت بیان در این گزارش سهم خالص دارایی های خارجی و خالص سایر اقلام در افزایش نقدینگی را انباشته می کند.
بررسی ها نشان می دهد که سهم رشد نقدشونده ترین بخش یا به عبارتی بدهی های بخش غیردولتی به سیستم بانکی از ابتدای سال سیر نزولی داشته و از حدود 25.7 در پایان بهمن ماه به 20.6 درصد رسیده است. % در آغاز سال 1402 م.
از سوی دیگر، مشاهده می شود که سهم رشد بدهی بخش عمومی به کل سیستم بانکی روندی صعودی داشته و در پایان یازدهمین ماه سال 1402 به 6 درصد رسیده است که از حدود 5 واحد درصدی در فروردین ماه سال جاری افزایش یافته است. .
همه این موارد در حالی رخ داده که سهم خالص دارایی های خارجی و سایر ارکان نظام بانکی در افزایش نقدینگی در سال 1402 کاهش یافته و حتی از ابتدای تابستان نیز کانالی برای کاهش نقدینگی بوده است.
چرا با وجود افزایش خالص بدهی بانک ها و دولت به بانک مرکزی، رشد پایه پولی کند شده است؟
از سوی دیگر، آمارهای مربوط به جزئیات پایه پولی یا ترازنامه بانک مرکزی حکایت از روند افزایشی بدهی بانک ها و دولت به بانک مرکزی دارد. از سوی دیگر، مشاهده می شود که خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی از اوایل تابستان 1402 نقش کاهنده ای در رشد پایه پولی داشته است و خالص سایر موقعیت ها نیز از شهریورماه به بعد در افزایش نقدینگی نقش منفی داشته است.
به همین ترتیب، به نظر می‌رسد دلیل اصلی کاهش رشد نقدینگی در سال 1402، کنترل ترازنامه‌های برخی بانکها باشد که در قالب کاهش سهم رشد بخش غیردولتی از رشد نقدینگی خود را نشان می‌دهد. در حالی که سهم رشد بخش دولتی و شرکت‌های دولتی در رشد نقدینگی بیش از ابتدای سال 1402 است. علاوه بر این، دلیل اصلی کاهش رشد پایه پولی از شهریور تا بهمن، عمدتا به دلیل کاهش خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی و سایر موقعیت ها. این در حالی است که عمدتاً نقش خالص بدهی بانک ها و دولت به بانک مرکزی در رشد پایه پولی در 11 ماهه سال 1402 قابل توجه بوده است.
آیا این اخبار اقتصادی برای شما مفید بود؟ امتیاز خود را ثبت کنید
