به گزارش اکو ایران، دولت ها برای رفع نیازهای خود و انجام وظایف خود نیازمند منبع درآمدی هستند. این منبع درآمد در کشورهای مختلف است و بسته به نوع کشور ممکن است جهت درآمد دولت ها متفاوت باشد. اما وجه مشترک اکثر کشورهای جهان «مالیات» است.
اقتصاد ایران نیز از این قاعده کلی مستثنی نیست. ایران به دلیل منابع ویژه نفت و گازی که سال هاست در اختیار دارد، به تدریج به استفاده از این منبع خدادادی روی آورده است و درآمد حاصل از فروش این منابع، درآمد اصلی دولت ها را تشکیل می دهد.
به همین دلیل، دولت‌ها در ایران حرکتی آهسته برای هدف‌گذاری مالیات انجام داده‌اند. اما در سال های اخیر سازمان امور مالیاتی تلاش کرده تا عملکرد سازمان امور مالیاتی و قوانین مالیاتی کشور را بهبود بخشد. بنابراین طبق آخرین آمار این سازمان، درصد تحقق اکثر مالیات ها در سال 1402 بیش از 100 درصد بوده است. به عبارت دیگر سازمان امور مالیاتی در سال گذشته بیش از مالیاتی که در قانون بودجه سال جاری پیش بینی شده بود توانسته بود امور مالیاتی را انجام دهد.
در ادامه این گزارش به تفصیل بیشتر به انواع مالیات ها و نحوه اجرای آن می پردازیم و اجزای آن را ارزیابی می کنیم.
تحقق 107 درصد مالیات در سال 1402
بر اساس آمار سازمان امور مالیاتی کشور، میزان تحقق کلیه مالیات ها معادل 107 درصد است. به عبارت دیگر، پیش‌بینی بودجه سال گذشته برای درآمد مالیاتی معادل 753 هزار میلیارد تومان بود که دولت موفق شد 7 درصد بیشتر از این مبلغ را وصول کند. 806 هزار میلیارد تومان.
اگر بخواهیم اجزای مالیات را بررسی کنیم و نرخ تحقق مالیات را برای آنها محاسبه کنیم، ابتدا باید با انواع این مالیات ها آشنا شویم.
کل مالیات ها در کشور به دو دسته اصلی «مالیات مستقیم» و «مالیات غیرمستقیم» تقسیم می شوند. مالیات های مستقیم نیز به سه دسته تقسیم می شوند. «مالیات بر شرکت ها»، «مالیات بر درآمد» و «مالیات بر ثروت». از سوی دیگر، مالیات های غیرمستقیم وجود دارد که مهم ترین مؤلفه آن «مالیات بر ارزش افزوده» است.
برای بررسی آمار اثربخشی مالیات، ابتدا به «مالیات غیرمستقیم» و بررسی آن ها می پردازیم.
تحقق GST به بیش از 105٪ می رسد
آمار مالیات بر کالاها و خدمات (غیر مستقیم) در کشور نشان می دهد که در قانون بودجه سال 1402 رقم پیشنهادی برای این پایه مالیاتی 304 هزار میلیارد تومان بوده و سازمان امور مالیاتی موفق شده حدود 322 هزار میلیارد تومان از این مبلغ وصول کند. درآمد. به عبارت دیگر میزان تحقق این مالیات در سال گذشته معادل 105.7 درصد بوده است.
همانطور که در بالا ذکر شد، مهمترین بخش GST مالیات بر ارزش افزوده است. بر اساس داده های این مرکز، نرخ تبدیل مالیات بر ارزش افزوده بالای 110 درصد است. به عبارتی وصول این مالیات 10 درصد بیشتر از پیش بینی دولت در قانون بودجه سال گذشته است.
برآورد دولت از مالیات بر ارزش افزوده سال 1402 در قانون بودجه معادل 189 هزار میلیارد تومان بوده است و دولت موفق به دریافت 10 درصد بیشتر شده است. 209 هزار میلیارد تومان از این درآمدها.
در ادامه این گزارش به دسته دیگر مالیات ها یعنی. “مالیات های مستقیم” و به جزئیات آن خواهیم پرداخت.
اخذ مالیات بر درآمد عمومی علاوه بر انواع مالیات های مستقیم
مالیات های مستقیم یکی از انواع مالیات هایی است که مستقیماً از درآمد و اموال مردم اخذ می شود. آمارها نشان می دهد که پیش بینی دولت برای درآمد از این پایه در سال 1402 معادل 449 هزار میلیارد تومان بوده است. در صورتی که سازمان امور مالیاتی موفق شد حدود 7.8 درصد بیش از برآورد دولت وصول کند، یعنی. 484 هزار میلیارد تومان سال گذشته.
اما همه انواع مالیات های مستقیم به یک اندازه موفق نبوده اند. به عنوان مثال، تحقق مالیات بر درآمد و شرکت ها بیش از پیش بینی دولت در قانون بودجه است، در حالی که تحقق مالیات بر ثروت کمتر از برآورد دولت است.
بررسی «مالیات شرکت ها» نشان می دهد که دولت در قانون بودجه سال گذشته رقمی معادل 296 سجاف برای درآمد حاصل از این پایه مالیاتی در نظر گرفته است که با آن توانسته است به بیش از برآورد خود و معادل 313 سجاف دست یابد. به عبارت دیگر نرخ تحقق این پایه مالیاتی در سال گذشته حدود 105.8 درصد بوده است.
یکی دیگر از پایه های مالیاتی مالیات های مستقیم «مالیات بر درآمد کل» است. نرخ تحقق این پایه مالیاتی به ویژه بالاتر از سایر پایه های مالیاتی است. طبق آمار، نرخ تحقق مالیات بر درآمد در سال 1402 معادل 123.4 درصد بوده است. رقم پیشنهادی دولت برای این پایه مالیاتی در سال گذشته حدود 115 همات بود که موفق شد حدود 142 همات را از مودیان دریافت کند.
همانطور که قبلا ذکر شد، سومین نوع مالیات مستقیم، «مالیات بر ثروت» است. می توان گفت تنها ارائه منفی ساماندهی فعالیت مالیاتی در کشور از انواع مالیات ها مربوط به این پایه مالیاتی است. بررسی ها نشان می دهد رقم قانون بودجه برای این پایه مالیاتی معادل 37 هزار و 600 میلیارد تومان بوده که دولت تنها 76 درصد آن یعنی حدود 29 هزار میلیارد تومان را محقق کرده است.
در مجموع، جمع‌بندی سوابق مالیاتی دولت در سال 1402 نشان می‌دهد که عملکرد دولت و سازمان در امور مالیاتی در آن سال قابل دفاع است و به استثنای «مالیات بر ثروت» در سایر بخش‌ها، موفق به اجرای بیش از آن شده است. پیش بینی در قانون بودجه
آیا این اخبار اقتصادی برای شما مفید بود؟ امتیاز خود را ثبت کنید
