یکی از اساسی ترین و در واقع بهترین مصالح ساختمانی سنگ است. این سنگ از دوران باستان تا به امروز کاربردهای زیادی داشته است. بسیاری از آثار تاریخی و باستانی مانند بابل، تخت جمشید و معبد آناهیتا از سنگ ساخته شده اند. امروزه از سنگ ساختمانی در ساخت بسیاری از ساختمان ها و سازه ها استفاده می شود. البته حمل و نقل سنگ به دلیل وزن زیاد همچنان مشکل بزرگی برای کارگران ساختمانی است. با این حال، بسیاری از سازه های سنگین مانند تونل ها، سدها و معابر بزرگ از سنگ ساخته شده اند. برای آشنایی بیشتر با تاریخچه سنگ های ساختمانی با ما همراه باشید.
روند تشکیل چرخه سنگ چگونه است؟
چرخه سنگ در واقع مجموعه ای از عملیات است که باعث پیدایش انواع سنگ ها بر روی پوسته زمین و تشکیل آنها می شود. این عملیات شامل تغییرات کلی سنگها در ابعاد و ترکیب اساسی و عواملی مانند هوازدگی و یخ زدگی مذاب در سنگ می باشد. این نظریه اولین بار توسط یک دانشمند اسکاتلندی در اواخر قرن 18 ارائه شد. او معتقد بود که زمین شاهد فرآیندهایی است که ما می توانیم مشاهده کنیم.
روش تولید سنگ های ساختمانی چگونه است؟
به قطعات بزرگ سنگی که از معادن مختلف استخراج می شود سنگ های قله ای می گویند. این رویه ها نباید در حین برش له شوند و باید از نظر هزینه حمل و اندازه و اندازه استاندارد باشند. سنگ پایک توسط ابزارهای مختلفی مانند: دیلم، انفجار دستی، برش مستقیم از معدن استخراج می شود. پس از انجام این مراحل، سنگ ها به کارخانه یا کارگاه های سنگبری منتقل می شوند. و با توجه به نوع سنگ، سطوح آنها را به صورت کاشی های مختلف برش می دهند. تمامی این مراحل با دستگاه ها و ماشین آلات مدرن انجام می شود. پس از طی این مراحل انواع سنگ های ساختمانی برای فروش به انبارهای سنگ منتقل می شوند.
سنگ هایی که امروزه در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
سنگ قاب: این سنگ در حالت طبیعی شکل خاصی ندارد. در واقع از آنجایی که از معادن استخراج می شود، برای مصارف مختلفی از جمله: فضای ساختمانی، پرکردن فضاهای خالی بین سنگ ها و سنگفرش سطوح ناهموار استفاده می شود.
سنگ خرد شده: این سنگ از سنگ خرد شده تولید می شود و در کارگاه های سنگ با فرآیند تبرکاری در اندازه ها و ابعاد مختلف برش داده می شود. سنگ خرد شده را می توان برای حمل بار دیوارهای باربر، جداول خیابان و کف استفاده کرد.
سنگ کادو یا مالون: سنگ کادو را با یک فرآیند برش به اندازه ها و ابعاد مختلف برش می دهند. از این سنگ در ساخت تونل ها، پل ها، جداول خیابان ها، دیوارهای سنگین و سنگ فرش استفاده می شود.
دال: تهیه و تولید این سنگ توسط سنگ قله در معادن سنگ انجام می شود. در نمای ساختمان از سنگ پلاک استفاده شده است. همچنین می توان از آن برای ساخت دیوار راه پله، تخته دامن، گلدان گل و آبنما استفاده کرد.
انواع سنگ های ساختمانی پرکاربرد
سنگ گرانیت
گرانیت یکی از سنگ های آذرین دانه درشت است که در اثر سرد شدن مداوم ماگمای مذاب در سطح زمین به وجود می آید. بلورهای آن از دانه های ریز و درشت تشکیل شده است تا با چشم دیده شوند. سنگ‌های گرانیتی در مناطقی شکل می‌گیرند که احتمالاً رشته‌کوه‌ها با جابجایی صفحات زمین حرکت می‌کنند. به همین دلیل این سنگ از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار است.
تراورتن
تراورتن از رسوبات باقی مانده در چشمه های آب گرم زیرزمینی به وجود می آید. تراورتن ها معمولا در رنگ های مختلف سفید، کرم و خاکستری در بازار به فروش می رسند. از این سنگ می توان برای نمای داخلی و خارجی ساختمان استفاده کرد.
سنگ مرمر
این نمونه یکی از سنگ های دگرگونی طبیعت است. این سنگ در رنگ های زیر در بازار یافت می شود: سفید، خاکستری، مشکی، سبز، قرمز، زرد و بنفش. امروزه از سنگ مرمر برای ساخت نمای داخلی ساختمان ها، دیوارها و مصنوعات سنگی استفاده می شود.
سنگ آهک
هدف از استخراج آهک تبدیل سنگ به شکل قابل استفاده پس از مصرف است. پس از استخراج سنگ آهک CaCO3 از معادن، این سنگ در کوره هایی با دمای بیش از 900 درجه سانتیگراد قرار می گیرد. برای تبخیر رطوبت از سنگ و ترکیب CaCO3 به آهک زنده. سپس آهک زنده با آب مخلوط می شود تا آهک خشک شده با فرمول Ca(OH)2 تولید شود. این آهک تصفیه شده در خالص ترین شکل خود مخلوطی از خاک یا ماسه است که برای تولید آهک، گچ یا کف سنگ است. با گذشت زمان، دی اکسید کربن موجود در اتمسفر با رطوبت محیط واکنش نشان می دهد و اسیدی ناپایدار تشکیل می دهد که به داخل ملات نفوذ کرده و ترکیب می شود. مدت زمان این فرآیند به عوامل مختلفی از جمله: محیط، رطوبت، دمای هوا، ضخامت ملات و … بستگی دارد و گاهی تا ماه ها ادامه می یابد. جالب است بدانید آرامگاه کوروش کبیر از سنگ آهک ساخته شده است. امروزه از این سنگ در ساخت مجسمه های تزئینی، نمای ساختمان، دیوار ساختمان و … استفاده می شود.
