به گزارش اکو ایران، سال هاست که تورم بالا گریبان اقتصاد ایران را گرفته است و شوک های تورمی که در مقاطع زمانی مختلف به اقتصاد ایران وارد می شود و جهش ناگهانی قیمت ها، کنترل تورم را به یکی از خواسته های اصلی مردم از یک دولت مستقر تبدیل کرده است. . از سوی دیگر مشکلات کنترل نرخ تورم تنها مربوط به ایران نیست و سایر کشورها نیز با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند.
کدام دولت ها در کنترل تورم بهتر عمل کردند؟
نرخ تورم نشان دهنده افزایش مستمر سطح عمومی قیمت ها است. بر اساس اطلاعات مرکز آمار، محاسبات نشان می دهد که نرخ تورم دولت دوم سیدمحمد خاتمی به طور میانگین هر سال 14.19 درصد بوده که بهترین عملکرد در بین دولت های پس از انقلاب است. این در حالی است که دولت سیزدهم که به دلیل فوت ابراهیم رئیسی نمی تواند دوره چهار ساله خود را به پایان برساند در سه سال عمر دولت متوسط تورم 43.4 درصدی را به ثبت رساند.
بهترین رکورد متعلق به دولت زمان جنگ است
بر اساس داده های بانک جهانی، بهترین موقعیت تورمی ایران در سال 1981 در بین 122 کشور جهان با نرخ 4.39 درصد، رتبه 82 بوده است. در آن زمان با وجود جنگ، تورم در ایران به پایین ترین حد خود رسید. به گفته برخی کارشناسان، با توجه به شوک مثبت نفتی دهه 80 و افزایش قیمت نفت و همچنین تثبیت نرخ ارز، تورم به 4.39 درصد کاهش می یابد.
با کاهش درآمدهای نفتی و حمله عراق به سکوهای ایران در سال های بعد، درآمدهای ایران کاهش یافت و تورم نیز افزایش یافت. با پایان جنگ و تشکیل دولت سازنده، دولت توانست انتظارات تورمی را کنترل کند و تورم ایران جزو 50 درصد کشورهای با تورم پایین قرار گرفت.
ثبات عملکرد دولت در اصلاحات کنترل تورم و آغاز سیاست های نئولیبرالی در جهان
دولت‌های هفتم و هشتم با وجود میانگین نرخ‌های تورم 17.42 و 14.19 درصدی همچنان در 20 درصد کشورهای با تورم بالا قرار داشتند. برخی از اقتصاددانان بر این باورند که در اواخر دهه 1990، دولت های جهان با اجرای سیاست های نئولیبرالی توانستند تورم را کنترل کرده و آن را تک رقمی کنند. این سیاست ها در ایران با تاخیر اجرا شده است. این روند با انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس دولت و آغاز به کار دولت نهم ادامه یافت.
فراز و نشیب های دهه 90 با تحریم ها همخوانی دارد
با شروع تحریم های شورای امنیت سازمان ملل در سال 2012، شاهد افزایش تورم در ایران بودیم. در سال 2013، ایران پس از ونزوئلا بالاترین نرخ تورم را داشت. به گفته برخی کارشناسان، با آغاز مذاکرات در دولت یازدهم و امضای توافقنامه برجام در سال 1394، با کاهش انتظارات تورمی و افزایش درآمدهای نفتی، رتبه جهانی ایران بهبود یافت، اما با خروج آمریکا از این توافق از برجام در سال 2017، ایران در جمع 10 کشور برتر قرار گرفت. تورم بازگشته و روند ثابتی دارد.
کارنامه کدام دولت موفق تر بود؟
بر اساس داده‌های مرکز آمار، اثربخشی دولت اصلاحات در کنترل تورم بهتر از سایر دولت‌ها است. اما دولت سیزدهم با میانگین 43.4 درصد بیشترین میزان را در بین دولت های پس از انقلاب به خود اختصاص داده است.
از سوی دیگر، طی دوره 40 ساله مورد بحث در این گزارش، روند کلی وضعیت تورم ایران در جهان نزولی بوده و در 10 سال گذشته عموماً در بین 10 کشور اول قرار داشته است. با وجود جنگ، دولت های سوم و چهارم توانستند بهترین جایگاه ایران در 40 سال گذشته را به دست آورند. علاوه بر این، دولت هاشمی رفسنجانی با شعار ساخت و ساز و شکل دادن به منظر توسعه، توانسته انتظارات تورمی را مهار کند و در رتبه دوم تورم پایین قرار گیرد.
به گفته تحلیلگران اقتصادی، اگرچه در دولت هفتم تا نهم، نرخ تورم بین 10 تا 20 درصد متغیر بود، اما به دلیل اینکه در این دوره بسیاری از کشورها سیاست‌های نئولیبرالی را اجرا کردند، به تبعیت از آمریکا و انگلیس، توانستند سطح تورم را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. کشورهای آنها به همین دلیل جایگاه ایران در این دولت ها تغییر چندانی نمی کند.
در اوایل دهه 1990 و اعمال تحریم ها توسط شورای امنیت سازمان ملل، ایران بدترین وضعیت تاریخ خود را تجربه کرد. به گفته کارشناسان، جایگاه ایران در دولت یازدهم با انعقاد برجام بهبود می یابد، اما با خروج آمریکا به گروه 10 کشور دارای بالاترین نرخ تورم بازمی گردد.
آیا این اخبار اقتصادی برای شما مفید بود؟ امتیاز خود را ثبت کنید
